Elinizdeki Telefondan Mutfağınızdaki Buzdolabına Kadar Her Türlü Cihaz Onun Sayesinde Doğru Bir Şekilde Çalışıyor: Firmware Nedir, Ne İşe Yarar?

Eminiz günümüzde teknoloji denildiği anda aklınıza ilk gelenler kullandığınız bilgisayar, akıllı telefon, tablet, akıllı saat gibi cihazlar oluyor. Doğru, bunlar en sık kullandığımız teknolojik aletlerdir ancak şöyle bir etrafınıza bakarsanız bunların sayısının çok daha fazla olduğunu fark edersiniz. İşte çevrenizdeki tüm o cihazlar, onlardan yapmaları beklenen işlevleri firmware sayesinde yerine getirirler. 

19.05.2023 07:45:12 tarihinde yayınlandı.

Eminiz günümüzde teknoloji denildiği anda aklınıza ilk gelenler kullandığınız bilgisayar, akıllı telefon, tablet, akıllı saat gibi cihazlar oluyor. Doğru, bunlar en sık kullandığımız teknolojik aletlerdir ancak şöyle bir etrafınıza bakarsanız bunların sayısının çok daha fazla olduğunu fark edersiniz. İşte çevrenizdeki tüm o cihazlar, onlardan yapmaları beklenen işlevleri firmware sayesinde yerine getirirler. 

Eğer yazılım dünyasına az çok ilginiz varsa  firmware adını zaten mutlaka duymuşsunuzdur çünkü donanım yazılımı ve bellenim gibi farklı isimlerle de anılır. Bazen bir cihazın sahip olduğu firmware bir kez yüklenir ve unutulur gider ama bazen de güncellemeler alması gerekebilir. En iyisi gelin firmware nedir, ne işe yarar, nasıl güncellenir gibi merak edilen sorulara yakından bakalım.

Donanım yazılımı ve bellenim olarak da adlandırılan firmware, pek çok farklı teknolojik cihazın ona atanan işlevleri yerine getirmesini sağlayan bir sistem yazılımıdır. Sayısal veri işleme becerisine sahip her cihazda firmware bulunur. Firmware adından ilk kez 1967 yılında Amerikalı bilgisayar bilimcisi Ascher Opler'ın kaleme aldığı Datamation isimli makalede bahsedilmiştir. 

Firmware bir cihazın ROM adı verilen geçici olmayan belleğine ya da EPROM, EEPROM, flash bellek gibi farklı belleklere kaydedilebilir. Cihazın sahip olduğu firmware çoğu zaman hiç değiştirilmez, bazen ömrü boyunca bir kez değiştirilir, bazen ise cihazın işlevlerine göre zaman zaman güncelleme alması gerekebilir. 

Firmware, bizzat üretici tarafından cihazın üretimi sırasında asla değişmeyecek bir donanım parçası üzerine kurulur. Temel amacı, kullanıcı cihazı eline aldığı zaman cihazın yapması beklenen işlevleri yerine getirecek her şeyin çalışmasını sağlamaktır. Yani firmware, yüklü olduğu cihazın ya da donanımın çalışmasını sağlayan temel yazılımdır diyebiliriz.

Firmware için cihazın temel kontrol yazılımı demek de mümkün. Bir cihaz ya da donanım ne kadar küçük olursa olsun içinde farklı işlevleri yerine getirmek için kurulmuş bir firmware mutlaka bulunur. Büyük bir cihazdan bahsediyorsak, örneğin bir bilgisayardan, o cihazın içindeki farklı parçalar içerisinde farklı firmware yazılımlar bulunabilir. 

Hangilerinde kullanılmaz ki? Nesnelerin internetini kullanan tüm eşyalarda, beyaz eşyalarda, elektronik saatlerde, trafik lambalarında, akıllı ampullerde, cep telefonlarında, bilgisayarlarda, dijital fotoğraf makinelerinde, bilgisayar çevre birimlerinde, farklı cihazların içindeki gömülü sistemlerde, MP3 çalar cihazlarda, anakartlarda, ekran kartlarında, CD-ROM aygıtlarında ve daha aklınıza gelen gelmeyen her türlü elektronik cihazın büyük bölümünde firmware yazılımları kullanılmaktadır. 

Düşük seviye firmware, cihaz için ayrılmaz bir parça olarak kabul edilir. Genel olarak ROM gibi geçici olmayan salt okunur yongalar üzerinde depolanırlar. Güncelleme almaz ya da yeniden yazılmazlar. Genel olarak düşük seviye firmware yazılımlar tek sefer programlanabilirler. 

Üst düzey firmware, çok daha karmaşık bir sisteme sahiptir ve bu nedenle daha karmaşık işlevlere sahip bilgisayar gibi cihazlarda kullanırlar. Bu tür firmware yazılımlar güncelleme alır ve tekrar tekrar programlanabilirler. 

Üst düzey firmware ile karıştırılabilen alt sistem firmware de daha karmaşıktır, güncelleme alır ve tekrar tekrar programlanabilir ancak üst düzey ile arasındaki en temel farkı cihazın gömülü sisteminde yer alıyor olmasıdır. Örneğin bir sunucu ile birlikte çalışan bir donanım parçasına güç veren bir yapı, alt sistem firmware yazılımıdır. 


Kaynak webtekno.com

 

Fiber İnternet Nedir, Nasıl Çalışır, Neden Daha Hızlıdır?

2010’lu yıllardan bu yana özellikle ülkemizde fiber internet yaygınlaşmaya devam ediyor ve ülkemizin birçok bölgesi biraz geç kalmış olsa da her geçen gün fiber internet ile tanışıyor. Dünya çapında da veri iletim yolunu yeniden nitelendiren fiber optik kablolar, fiber internetin yapı taşı olarak karşımıza çıkıyor.

Intelin Gizemli Bulut Oyun Hamlesi Project Endgameden Yeni Detaylar Geldi

Görünen o ki bir süredir GPU (Grafik İşleme Ünitesi) üzerine olan çalışmalarına yoğunlaşan Intel, kendi bağımsız grafik kartı ‘Arc’ ile Nvidia ve AMD’ye meydan okumaya hazırlanıyor. Intel’in Arc grafik platformu için düzenlediği son basın bülteninde adı geçen bir proje olan “Project Endgame” ise dikkat çekiyor.  

Spotify Hesabınızı Nasıl Kapatırsınız? Adım Adım Hesap Silme İşlemi

2000’li yıllarla beraber müziğin evrimine şahit olduk. Kaset, CD, MP3 derken son olarak karşımıza dijital müzik dinleme platformları çıktı. 2006 yılından beri hizmet veren Spotify da bunlardan biri. Spotify, aylık bir ücret ödeyerek platformda bulunan tüm müzik ve podcastleri dilediğiniz gibi dinlemenizi sağlıyor. Ancak artık bu platformu kullanmak istemiyorsanız Spotify hesap silme işlemini uygulayabilirsiniz.