Webhocam

Sosyal medya platformlarında gerçek adını kullanmak yerine takma isim veya sahte ad kullanan sayısız hesap bulunuyor. Bu anonim hesaplar, yıllardır yalnızca sosyal medya kullanıcılarını değil, hükûmetleri de bir tartışmanın içine sokmuş durumda.

Bu tartışmanın temel nedeni ise çok basit: Anonim hesapların kime ait olduğu, eğer kullanıcı yeterince dikkatli ise genellikle tespit edilemiyor. Bu hesaplardan yapılan paylaşımlar, hükûmet aleyhine sahte gündemler oluşturabiliyor. Yani sorun saklı gerçeklerin açığa çıkarılması değil, asıl sorun dezenformasyonun engellenememesi. Tabii bu risk nedeniyle özellikle sosyal ağlardaki hakimiyetini artırmak isteyen hükûmetler, anonim hesaplara karşı önlemler almaya başlıyor.

Vietnam, 2023’ün sonuna kadar yürürlüğe girmesi planlanan Telekomünikasyon Yasası Değişikliği’nin bir parçası olarak, anonim sosyal medya hesaplarının önüne kanunla geçiyor. Yeni yasa değişikliğiyle sosyal medya kullanıcılarından kimlik doğrulaması yapmaları istenecek.

Ayrıca bugüne kadar kimliği doğrulanmamış hesaplardan da yeni düzenlemeye uyması ve doğrulama yapması zorunlu tutulacak. Yani Vietnam’daki her sosyal medya kullanıcısı, kendi kimliğine bağlı hesapları kullanacak.

Hükûmet, bu değişikliğin gerekliliğini “internet dolandırıcılığını engellemek için” olarak sunmuş durumda. Öte yandan ülke, geçtiğimiz yıl sahte olduğu belirlenen hesapların, sosyal medya platformları tarafından 24 saat içinde kapatılması zorunluluğunu getirmişti.

BBC’nin aktardığına göre pek çok uzman, sosyal medyadaki dezenformasyon ve artan nefret söyleminin Güneydoğu Asya’daki hükûmetler için kaygı olduğunu belirtiyor. Vietnam hükûmetinin de dijital alan üzerinde daha fazla kontrol sağlamak istediği ifade ediliyor.

Türkiye’de anonim hesap açmayı, bu hesaptan paylaşımlar yapmayı veya etkileşimde bulunmayı engelleyen (elbette zararlı ve kötü amaçlı olmayan paylaşımlar) bir kanun bulunmuyor. Öte yandan anonim hesaplara yönelik geçmişte siyaset arenasında bazı talepler de gelmişti.

Şubat 2022’de MHP Kırıkkale Milletvekili Halil Öztürk, hazırladığı kanun teklifi ile anonim veya sahte hesapların, “Türk devletine düşmanlık ettiğini” belirtmişti. Öztürk, sahte hesap açanlara altı aya kadar hapis cezası, bu hesaplarla “bilerek yanlış haber yayma” veya “aracılık edilmesi” durumunda 2 yıldan 5 yıl kadar hapis cezası verilmesini öngörmüştü.

Anonim hesapların ardındaki gerçek kişi, kolluk kuvvetlerinde tespit edilemez ise devreye doğrudan sosyal medya platformları sokuluyor. Türkiye, aslında bir anlamda bu nedenle sosyal medya platformlarının ülkemize temsilci atamasını zorunlu tutmuştu.