Webhocam

Arabayla bir caddeden geçerken herhangi bir mağaza hoparlöründen duyduğunuz, okulda arkadaşınızın sürekli mırıldandığı veya sosyal medyada gezerken karşınıza çıkan şarkıların aklımıza takılma gibi bir huyu vardır.

Siz de bilirsiniz ki bu şarkılar aklınıza takıldığında artık sizi bezdirene kadar sürekli kafanızın içinde çalmaya devam eder. Peki neden? Bugün son verdiğimiz örnek olan sosyal medyadan duyduğunuz şarkıların aklınıza takılması ve sizi delirtmesi olayından bahsedeceğiz. Ancak herhangi bir sosyal medya değil, TikTok. Özellikle TikTok’ta duyduğumuz şarkıların bu denli aklımıza takılmasının sebebi nedir?

Finlandiyalı araştırmacı Lassi A. Liikkanen'in 2011 yılında yaptığı bir araştırmaya göre, insanların %90'ın haftada en az bir kez aklına bir şarkı takılıyor. Hatta Dartmouth Koleji'nden araştırmacılar, beyninizdeki ses korteksinin şarkıyı hayal etmek yerine gerçekten dinlerken olduğu gibi aktive olduğunu bile keşfettiler.

Queensland Teknoloji Üniversitesi'nden akla takılan şarkıları inceleyen bir araştırmacı olan Callula Killingly, konuyla ilgili şunları söylüyor: "TikTok şarkıları kesinlikle diğerlerinden daha fazla akla takılıyor. Bunun nedeni, bir görevi yarım bırakmanın bir gerilim duygusuna neden olması ve bu sebeple psikolojik olarak bitirmek zorunda hissetmeniz. Zihniniz bu sebeple bu görevi tamamlamaya uğraşır."

Yani 15 saniyelik bir şarkı kesitinin sizi rahat bırakmamasının nedeni beyninizin onun bitmemiş olduğunu düşünmesinden kaynaklanıyor. Ancak şarkı süresi, bu durum için tek olası açıklama değil. Akla takılan şarkılar söz konusu olduğunda tekrar da önemli bir unsur. TikTok'un 'Sizin İçin' sayfasına gittiğinizde aynı şarkıyı farklı kısa videolarda tekrar tekrar duyabilirsiniz. Killingly, "Aynı melodiyi TikTok üzerinden defalarca duymak kesinlikle aklınıza takılmasına yol açabilir" diyor.

Basit şarkıların TikTok'ta trend olma ihtimalinin daha yüksek olduğunu söyleyebiliriz. Özellikle son 10 yıldır şarkı yazarları ve besteciler, dinleyicinin aklına takılan türden müzikler yaratmaya uğraşıyorlar.

15 saniyelik bir şarkı parçasının tüm gün aklımızda dolaşmasının sebebi de aslında bu. Bu durum üzerinde Switched on Pop podcasti konuşanları Charlie Harding ve Nate Sloan, günümüzdeki pop şarkılarının neredeyse hepsinin kıta-nakarat-kıta-nakarat şemasıyla yazıldığını ve genellikle 4 akor şeması üzerinden bestelendiğini söylüyorlar.

Dinleyicilerin dikkatleri farklı uygulamalar, platformlar ve formatlar arasında dağıldığından dolayı artık şarkıcılar, dikkatleri çekmek için daha az zamana sahipler. Bu sebeple akorlar ve sözler uyumunun dışında şarkıda maksimum 7-10 saniye arasında süren ve sürekli tekrar eden eğlenceli bir melodi bulunur. Buna Billie Eilish’in Bad Guy şarkısını örnek verebiliriz.