Webhocam

Son zamanlarda Robot Sophia gündemden düşmek bilmezken öte yandan gelişen yapay zekâ araçları, “acaba daha ne kadar ilerleyecekler?” diye kara kara düşünmemize sebep oluyor. Örnek olarak DALL-E ve Midjourney gibilerinin kalitesiz görselleri en başta ağzımızı açık bıraktırırken şimdi, özellikle de Midjourney ile insan elinden ayırt etmesi zor görseller üretilebildiğini görüyoruz.

Robotlar konusunda da büyük yol katettiğimizi unutmamak gerek. Hatta bazen Robot Sophia gibilerine baktığımızda “çok mu ileri gittik?” demeden de duramıyoruz. Bu robotların ve başta bahsettiğimiz yapay zekâ araçlarının nedense çoğunlukla kadın olduklarını görüyoruz. İyi de neden?

Temelde Siri, kadın sesiyle ortaya çıkmış ve farklı dillerin gelmesiyle birlikte farklı türde kadın ve erkek sesleri de eklenmişti. Sadece kelime anlamına bakacak olursak bile Siri, İskandinav kültüründe “zafere ulaştıran güzel kadın” olarak çevriliyor.

2011’de Karl F. MacDorman’ın ve ekibinin yaptığı bir çalışmada erkek ve kadınların, gelen seslere nasıl tepki verdiği ve hangi cinsiyeti tercih ettiği incelenmişti. Erkek ve kadın seslerinin yine erkek ve kadın katılımcılara oynatıldığı bu çalışmada erkekler, üstü kapalı herhangi bir ima göstermeden kadın sesini tercih ettiklerini belirtti. Kadınlar ise kadın sesini hem açık hem de üstü kapalı şekilde erkek sesine tercih etmişti. Daha sonra MacDorman'ın bu araştırmasının Siri ve Alexa'ya ilham verdiği tartışıldı.

Ve neredeyse hepsi de kadın. Bilgisayara mı geçtiniz? -en azından birkaç ay öncesinde- sizi Cortana karşılıyordu. Samsung ise S Voice’e sahipti. Böyle olunca da şirketlerin bunu bilerek tercih ettiğini düşünmek zor değil. Çoğu makaleye baktığımızda bunun cinsiyetçiliğe bağlandığını görüyoruz. Ne de olsa Siri, bakmaya üşendiğimiz bilgileri bize sunuyor ve sekreterliğimizi yapıyor.

Yine bir araştırmaya göz atalım. 2009’da Boston Bilim Müzesinde yapılan bir araştırma, erkeklerin kadın sesine sahip bir robota bağış yapma şansının daha yüksek olduğunu ortaya koymuştu. Fakat kadınlar için sesin çok küçük bir fark yarattığı görüldü.

Biraz eski kaçsa da 1997’de yapılan bir araştırmanın da önemi büyük. Bu araştırmada, belli bir cinsiyetin sesini seçip kullanıcılara sunduğumuzda ve o ses dinlendiğinde, kullanıcıların kafasında o sesin cinsiyetine yönelik beklentilerin tetiklenebildiği görülmüştü.

O cihazlar her ne kadar hayatımızı kolaylaştırsa da bizden üstün olmaları bizi korkutuyor ve cinsiyetçilikten doğan düşüncelerle kadın sesine sahip olan asistanlar bizlerin güvende hissetmesini sağlıyor. En azından WIRED’dan Jessi Hempel konuyu böyle tek paydada toplamış.